top of page

SÜRDÜRÜLEBİLİR AKDENİZ DİYETİ

Güncelleme tarihi: 14 Haz 2022




Akdeniz diyeti temelde bitkisel besin tüketimine dayalıdır. Bu nedenle de iklim değişikliğinin önlenmesi ve su ayak izinin azaltılması açısından önemlidir. Akdeniz diyeti meyve, sebze, sert kabuklu yemişler ve tahıllar gibi bitkisel kaynaklı besinler ile zeytinyağının fazla, balık ve tavuk etinin orta, süt ve ürünlerinin (özellikle yoğurt ve peynir), kırmızı et, işlenmiş et ve tatlıların az miktarda tüketildiği bir beslenme şeklidir. Akdeniz diyetine uygun beslenmenin sağlığa yararlı etkileri daha çok şişmanlık, kalp damar hastalıkları, tip 2 diyabet ve kanser riskinin azalması ile ilişkilendirilmektedir.


Sürdürülebilir diyetler, FAO'ya (Gıda Tarım Örgütü) göre; günümüzün ve geleceğin düşük çevresel etkileri ile, günümüzün ve geleceğin nesilleri için besin, beslenme güvencesi ve sağlıklı yaşama katkı sağlayan diyetlerdir. Sürdürülebilir diyetler biyo çeşitliliğe ve ekosistemlere duyarlıdır. Kültürel olarak kabul gören, erişilebilen, ekonomik, beslenme yönünden yeterli, güvenilir ve sağlıklı diyetlerdir. Sürdürülebilirliğin kelime anlamı “doğal kaynakların sınırının tükenmesini önleyerek ekolojik dengenin korunması” olarak tanımlanmaktadır.


Piramidin tabanında diyetin temelini oluşturan besinlere yer verilirken, merkezinde ise diyet yağının temeli zeytinyağı (sızma), yukarı kısımlara doğru daha az sıklıkla tüketilmesi gereken hayvansal gıdalar ve şekerler/tatlılar bulunur. Dengeli bir ana öğünün meyve, sebze, zeytinyağı ve tahıllardan oluşması gerektiği; meyve-sebzelerin farklı renklerde tüketilerek antioksidanlardan faydalanılması belirtilmiştir. Ayrıca besin gruplarının porsiyon miktarları ve tüketim sıklığı gösterilmektedir.


Su ayak izi; tüketilen, buharlaşan ve kirlenen suyun hacminin ölçülmesidir. Besin üretimi su kullanımında önemli bir paya sahiptir. Özellikle hayvansal ürünler bitkisel kaynaklı besinlere ürünlere göre enerji birimi başına daha fazla suya ihtiyaç duyar. Örneğin; besinler protein için su ayak izi yönünden değerlendirildiğinde, süt, yumurta ve tavuk etinin gramı başına su ayak izi kuru baklagillere göre 1.5 kat, dana etinin su ayak izi kuru baklagillere 6 kat daha fazladır.


Akdeniz diyeti beslenme ve sağlık üzerine olumlu etkileri ve düşük su ayak izi nedeniyle özendirilmelidir. Akdeniz diyeti kültürel bir mirastır ve sürdürülebilir bir diyet modelidir.



19 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page